काय सांगो देवा ज्ञानोबाची ख्याती अभंग | Kay Sangu Deva Dnyanobachi Khyati

Kay Sangu Deva Dnyanobachi Khyati

संत ज्ञानेश्वरांच्या ख्यातीवर आधारित हा Kay Sangu Deva Dnyanobachi Khyati सुंदर अभंग वाचा. “काय सांगो देवा ज्ञानोबाची ख्याती” या अभंगात त्यांच्या ज्ञान, भक्ती आणि अध्यात्मिक तेजाचे सुंदर वर्णन केले आहे.

काय सांगो देवा ज्ञानोबाची ख्याती |
वेद म्हैशामुखीं वदविले ||१||

कोठवरी वानू याची स्वरूपस्थिती |
चालविली भिंती मृत्तीकेची ||२||

अविद्या मायेचा लागो नेदी वारा |
ऐसे जगदोद्वारा बोलविले ||३||

नामा म्हणे यांनी तारिले पतित |
भक्ती केली ख्यात ज्ञानदेवे ||४||

गीत – संत नामदेव
संगीत – दत्ताराम गाडेकर
स्वर – गोविंद पोवळे, प्रभाकर नागवेकर
गीत – प्रकार संतवाणी

Kay Sangu Deva Dnyanobachi Khyati या अभंगात संत नामदेव महाराज संत ज्ञानेश्वरांच्या अद्वितीय भक्ती, ज्ञान, आणि दैवी शक्तीचे वर्णन करतात. ज्ञानोबांनी अज्ञानाचा नाश करून भक्तीचा मार्ग दाखवला. त्यांच्या ज्ञानाने वेदही नम्र झाले. भिंतीला चालविण्याचा प्रसंग त्यांच्या चमत्कारी सामर्थ्याचे प्रतीक आहे. त्यांचे जीवन हे भक्ती, ज्ञान आणि दैवी प्रेमाचा मूर्त धडा आहे.

या अभंगाचा संपूर्ण अर्थ मराठीमध्ये खाली दिलेला आहे : (Kay Sangu Deva Dnyanobachi Khyati)

पहिला ओळ:

काय सांगो देवा ज्ञानोबाची ख्याती, वेद म्हैशामुखीं वदविले ॥१॥
— देवा! संत ज्ञानोबाची (ज्ञानेश्वरांची) ख्याती मी काय सांगू? ती इतकी महान आहे की, स्वतः वेदांनीसुद्धा ज्ञानोबांची महती वर्णिली आहे. त्यांच्या ज्ञानाने वेदांच्या अर्थालाही नवीन प्रकाश मिळाला.

दुसरी ओळ:

कोठवरी वानू याची स्वरूपस्थिती, चालविली भिंती मृत्तीकेची ॥२॥
— त्यांच्या स्वरूपाची, म्हणजेच त्यांच्या दैवी सामर्थ्याची सीमा सांगावीच कशी? त्यांनी ज्या मातीच्या भिंतीवर चढून तिला चालविले — म्हणजेच भिंतीला चालवून दाखवले — तेव्हा त्यांचे दैवी सामर्थ्य जगासमोर प्रकट झाले. (हा प्रसंग संत ज्ञानोबांनी मृत्तिकेची भिंत चालवून दाखविल्याचा प्रसिद्ध चमत्कार आहे.)

तिसरी ओळ:

अविद्या मायेचा लागो नेदी वारा, ऐसे जगदोद्वारा बोलविले ॥३॥
— त्यांच्या जवळ अविद्या (अज्ञान) आणि मायेचा वारा देखील पोहोचू शकत नाही. ते विश्वाचे द्वार आहेत — म्हणजेच ज्ञानाचे, मुक्तीचे, आणि भगवंतापर्यंत पोहोचवणारे द्वार आहेत.

चौथी ओळ:

नामा म्हणे यांनी तारिले पतित, भक्ती केली ख्यात ज्ञानदेवे ॥४॥
— नामदेव महाराज म्हणतात, “ज्ञानेश्वरांनी पतित, दु:खी, अज्ञानी लोकांना तारले; म्हणजेच मुक्त केले.” त्यांनी खरी भक्ती केली आणि त्या भक्तीमुळेच त्यांची ख्याती सर्वत्र झाली.

अधिक वाचा : Deh vitthal vitthal zala lyrics | देह विठ्ठल विठ्ठल झाला अभंग मराठी

FAQ (सामान्य प्रश्न)

प्र.१: काय सांगू देवा ज्ञानोबाची ख्याती हा अभंग कोणी रचला?
उ: हा अभंग पारंपरिक स्वरूपात रचलेला असून संत ज्ञानोबांच्या महतीचे वर्णन करणारा आहे.

प्र.२: संत ज्ञानेश्वर महाराजांचे समाधीस्थान कुठे आहे?
उ: आळंदी (पुणे जिल्हा, महाराष्ट्र) येथे त्यांचे समाधीस्थान आहे.

प्र.३: ज्ञानेश्वरांनी कोणता प्रसिद्ध ग्रंथ लिहिला?
उ: त्यांनी “ज्ञानेश्वरी” हा भगवद्गीतेचा मराठी अर्थ सांगणारा ग्रंथ लिहिला.